Najważniejsze wyzwania stojące przed nowym rządem – wnioski po spotkaniu EEC Members

Za nami spotkanie społeczności EEC Members, które odbyło się w środę, 13 grudnia 2023, w hotelu Verte w Warszawie. EEC Members z założenia ma być platformą do dialogu z różnymi środowiskami i interesariuszami polskiej gospodarki. Nie inaczej było i tym razem. Do dialogu zaproszeni zostali politycy nowej koalicji rządzącej: Ryszard Petru, poseł Trzeciej Drogi, szef sejmowej Komisji Gospodarki i Rozwoju; Andrzej Szejna, poseł Nowej Lewicy i wiceminister spraw zagranicznych; senator Krzysztof Kwiatkowski; Gabriela Lenartowicz, posłanka Koalicji Obywatelskiej i Marek Gzik, poseł Koalicji Obywatelskiej, wiceminister w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Zaproszeni goście debatowali o priorytetach nowego rządu dotyczących m.in. reformy wymiaru sprawiedliwości.

Poseł Ryszard Petru z Trzeciej Drogi przyznał, że jednym z najważniejszych zadań koalicji KO-PSL-PL2050-NL będzie przygotowanie rozwiązań prawnych, które ułatwią prowadzenie działalności gospodarczej w Polsce.

Mamy przed sobą wielką reformę, bo naprawienie sytuacji po „Polskim Ładzie” będzie wyższą szkołą jazdy. Ale pamiętajmy, że jest też wiele relatywnie prostych rzeczy do zrobienia, które bardzo często wymagają po prostu innego podejścia. Zatem z jednej strony minister sprawiedliwości Adam Bodnar będzie przywracał praworządność na zasadzie „top down”, zaczynając na początku od Krajowej Rady Sądownictwa i Trybunału Konstytucyjnego, natomiast my – na poziomie Sejmu i pozostałych ministerstw – możemy szybko przygotować pakiet minimum, który ułatwi życie przedsiębiorców – wyjaśniał Ryszard Petru.

Jak dodał, pośród planowanych rozwiązań „proprzedsiębiorczych” są m.in. wyeliminowanie wszelkich elementów „nieprzewidywalności” prawa, ukrócenie procederu nadużywania aresztu tymczasowego i sytuacji, w których prawo (np. skarbowe) działa wstecz.

Andrzej Szejna, poseł Nowej Lewicy, przestrzegał jednak przed tym, że nowy rząd będzie napotykał na swej drodze wiele trudności w przywracaniu praworządności.

Nasi poprzednicy przed przegranymi wyborami dokonali szeregu zmian, betonując nie tylko wymiar sprawiedliwości, ale i prokuraturę. Przykład? Prokurator krajowy ma dziś większe uprawnienia niż prokurator generalny i jest w pewnym sensie namiestnikiem ustępującej władzy. Musimy więc dokonać zmian dotyczących uprawnień tej funkcji, ale natychmiast rozdzielimy też funkcję ministra sprawiedliwości i prokuratura generalnego – powiedział Andrzej Szejna.

I dodał: – Nie chcę używać sformułowania „zaorać” i zbudować od nowa, ale czeka nas wiele pracy. Jesteśmy bardzo zdeterminowani.

Podczas spotkania EEC Members poruszono też temat transformacji energetycznej kraju. Gabriela Lenartowicz, posłanka Koalicji Obywatelskiej, przyznała, że konieczne jest odejście od stereotypowego myślenia o tym procesie.

Ostatnie lata wyglądały tak, jakbyśmy zbudowali palisadę wokół rezerwatu z górnictwem i energetyką, a jeśli ktoś próbował od nas coś wyegzekwować, mam tu na myśli chociażby wolny rynek, to naszą reakcją było ostrzenie dzid przeciw wrogom. Trzeba szerszego spojrzenia, bo transformacja rynku energetycznego jest tak naprawdę transformacją cywilizacyjną, obejmującą m.in. kwestie społeczne, finansowe czy kulturowe – wyjaśniała posłanka Lenartowicz.

Marek Gzik z Koalicji Obywatelskiej zwracał z kolei na szereg zaniedbań w polskiej energetyce i brak jakiejkolwiek strategii na przyszłość. Jego zdaniem powinna być ona oparta na energetyce atomowej.

Taką decyzję trzeba było podjąć już 10-15 lat temu. Żadne inne źródło energii nie może równać się z energetyką atomową na gruncie ekonomicznym. Ona jest także największym gwarantem stabilności i bezpieczeństwa w naszym przypadku, bo nie jesteśmy Danią czy Irlandią, które mają doskonały potencjał wiatrowy, i nawet mimo rozwoju OZE możemy się borykać z okresami niskiej efektywności wiatraków – przyznał Marek Gzik.

Dyskutowano również o roli państwa w gospodarce. Zdaniem senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego rząd powinien przestrzegać zasady „Szanuję, integruję, ingeruję”.

Co przez to rozumiem? Państwo „szanuje”, jeśli tworzy precyzyjne zasady – przedsiębiorcy muszą wiedzieć, na jakich zasadach funkcjonują. A w ostatnich latach mieliśmy do czynienia z nieustannymi zmianami i nowelizacjami. W pewnym momencie zajmowaliśmy nawet dwa ostatnie miejsca pod względem czytelności regulacji podatkowych w Europie – Polski Ład 1.0 był na przedostatnim miejscu, a jego nowelizacja 2.0 na ostatnim. Państwo „integruje” i „ingeruje” tam, gdzie prywatny kapitał sam nie daje rady. Wspomniana wcześniej energetyka atomowa jest doskonałym przykładem na integrowanie podmiotów prywatnych i państwowych. Ingerencja w najbliższych latach wydaje się natomiast konieczna w sferze obronności państwa – każdy odpowiedzialny rząd musi mieć to na uwadze w wydatkach inwestycyjnych – wyjaśniał senator Krzysztof Kwiatkowski.

Wydarzeniu towarzyszyło oficjalne przyjęcie do grona EEC Members nowych członków, prezesów i właścicieli największych firm w kraju.